κουδούνι (ηλεκτρικό)

Ηχητικός μηχανισμός. Αποτελείται βασικά από έναν μεταλλικό κώδωνα, που τίθεται σε παλμική κίνηση από τις κρούσεις ενός πλήκτρου, το οποίο με τη σειρά του ενεργοποιείται από έναν ηλεκτρομαγνήτη. Το κ. χρησιμοποιείται ως συσκευή σηματοδότησης. Τα ηχητικά χαρακτηριστικά του εξαρτώνται από τα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά του κώδωνα, καθώς και από τον αριθμό των κρούσεων του πλήκτρου ανά μονάδα χρόνου. Το κ. οικιακής χρήσης αντιπροσωπεύει, από ιστορική άποψη, μία από τις πρώτες εφαρμογές του ηλεκτρομαγνήτη. Εμφανίστηκε περίπου στα μέσα του 19ου αι. και για μερικές δεκαετίες διατήρησε την αρχική του τροφοδοσία με συνεχές ρεύμα, παρεχόμενο αποκλειστικά από στήλες του τύπου Λεκλανσέ. Αργότερα, τα κ. που τροφοδοτούνταν από στήλες αντικαταστάθηκαν με εκείνα που χρησιμοποιούσαν το ηλεκτρικό ρεύμα φωτισμού (εναλλασσόμενο ρεύμα). Το κύκλωμα λειτουργίας ενός κ. είναι αρκετά απλό: η πίεση που ασκείται σε ένα κατάλληλο κουμπί κλείνει το κύκλωμα, τροφοδοτώντας με ρεύμα τα πηνία του ηλεκτρομαγνήτη· ο τελευταίος διεγείρεται και έλκει έναν οπλισμό από μαλακό σίδηρο, στον οποίο είναι προσαρμοσμένο το πλήκτρο που χτυπά το κ. Η έλξη του οπλισμού διακόπτει το κύκλωμα (μέσω κατάλληλα τοποθετημένων επαφών) και ο ηλεκτρομαγνήτης παύει να έλκει τον οπλισμό, ο οποίος επανέρχεται στην αρχική του θέση από ένα έλασμα ανταγωνιστικό ή επαναφοράς, κλείνοντας εκ νέου το κύκλωμα. Αυτός ο κύκλος επαναλαμβάνεται όσο δεν διακόπτεται η πίεση που ασκείται με το χέρι στο κουμπί. Το κ. χρησιμοποιείται ως ηχητικό μέσο κλήσης στις κατοικίες, στα γραφεία, στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις, στις τηλεφωνικές συσκευές κλπ. Τα κ. αυτόματης λειτουργίας χρησιμοποιούνται σε εγκαταστάσεις συναγερμού, καθώς και σε περιπτώσεις κλοπής ή πυρκαγιάς. Ο ηλεκτρομαγνήτης (1), όταν το κουμπί κλείνει το κύκλωμα, έλκει τον οπλισμό (2) με αποτέλεσμα να χτυπά το πλήκτρο (3) του κουδουνιού (4). Ο οπλισμός, με την περιστροφή αυτή γύρω από το στήριγμά του (5), διακόπτει την επαφή (6) και επιστρέφει στην αρχική του θέση για έναν νέο κύκλο.